کد مطلب:32337 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:19

گنجینه پرسمان » اعتقادات

چرا خداوند حاجات شرعي كه ما اين همه از او طلب مي كنيم اجابت نمي كند؟ كلاً دلايل عدم اجابت دعاها چيست؟

بنا به فرموده خداي متعال كه «اُدعوني اَستجب لكم» غافر/60 ونيز آيه 186سوره بقره كه مي فرمايد «واذا سألك عبادي عَنّي فاني اجيب دعوه الداع اِذا دعانِ» واگر بنده من از من بخواهد به درستي كه من خواست دعوت كننده را پاسخ مي گويم زماني كه مرا بخواند. مادامي كه دراين دو شرط دردعاي انسان باشد امكان ندارد كه دعوت وحاجت انسان برآورده نگردد. وآن دو شرط بنا بر صريح آيه قرآن عبارتست از :
1- دعا وخواست انسان جدي وحقيقي باشد نه ظاهري وبالقلقله زبان
2- درخواست وحاجتش را از خدا بخواهد نه غير از او . يعني از اسباب وعوامل غير خدا دل بكند واز علل مادي وطبيعي مأيوس ومضطر گردد.
از اين رو وباتوجه به شرائط دعا در دو آيه مذكور مي توان از دلايل عدم استجابت دعا به موارد ذيل اشاره كرد :
1) هماهنگ نبودن دل با زبان :چه بسا انسان دعا مي كند با زبان اما دل او هنوز از اسباب ظاهري منقطع نشده وچنين دعايي كه از سويداي دل نباشد حاجت خواهي از خدا نيست واين يكي از علائم وعوامل عدم استجابت است
2) گناهان نيز از عوامل عدم استجابت دعا است چه اينكه حضرت امير (ع) دردعاي كميل مي فرمايد(اللهم اغفرلي الذنوب التي تحبسس الدعا) يعني خدايا آن گناهاني كه باعث عدم استجابت دعا مي شود برمن ببخش . وخداوند نيز كه وعده استجابت دعا داده است بطور مطلق هر دعايي را ودر هر شرايطي منظور نداشته بلكه براي استجابت دعا نيز بايد موانع از سر راه برداشت تا تأثير خود را بگذارد.
3) به مصلحت نبودن استجابت دعا . چراكه انسان از درك خير وشر خويش ناتوان است ودر تمامي اوقات انديشه او نمي تواند خير وشرش را سنجش كند . وبر اساس آيه 216 سوره بقره ونيز آيه 11سوره يونس وسوره اسراء كه خداوند مي فرمايد: عسي ان تُحبوا شيئاً وهو شَرُّ لكم والله يعلم وانتم لا تعلمون يعني چه بسا كه شما چيزي را دوست داريد حال آنكه آن چيز براي شما بد است وخدا [ آن ] را مي داند وشما نمي دانيد.» لذا هر انساني كه از خدا حاجتي را مي طلبد در واقع چنين دعا نموده است كه خدايا فلان حاجت مرا برآورده كن واگر صلاح من نيست آن را برآورده نساز وچون خداوند مصلحت دعاكننده را در نظر دارد وآن را برآورده نمي كند.
4) ناهماهنگي نظام عالم باحاجت انسان. مثلاً داستان معروفي كه شخص كوزه گر ، كوزه هاي فراواني درست كرده ودر آفتاب گذاشته بود تا خشك شود واز خدا مي خواست كه باران نيايد ولي درمقابل فرد كشاورز كه محصولش تشنه بود از خداوند درخواست باران مي كرد. حال نظام عالم با آوردن اين دوحاجت هماهنگ نيست و اين دو حاجت بين نقضين است ولذا خداوند اگر كسي دعا كرد ومصلحت او نباشد بنا بر فرمايش پيامبر گرامي اسلام صلي الله عليه وآله بلائي از صاحب دعا برمي دارد . ضمن آنكه اثر دعاي انسان مربوط به امور دنيوي باشد ، گاهي اثرش آني وگاهي زمان مي برد وچون شرايط جمع گردد مستجاب گردد. واگر مربوط به آخرت باشد عين استجابت است چراكه دعا هم طلب است وهم مطلوب . مولوي دراين خصوص به داستان فردي كه از عدم استجابت دعا مأيوس گشته بود اشاره كند كه خداوند به او فهماند ، خود اين دعاي تو نوعي لبيك از سوي ماست .
ترس و عشق تو كمند لطف ماست زير هر يارب تو لبيك ماست

منبع مطالعه و تحقيق بيشتر :
--------------------------------------------
1- اصول كافي ج 2 ص 148 احاديث دعا ازمرحوم شيخ كليني
2- پاسخ به پرسشهاي ديني. سيد محمد باقر موسوي همداني ص 235 – 231
3- الميزان. مرحوم علامه طباطبايي ج 2 ص 31
4- در محضر علامه طباطبايي